Chlebowa Chata w Górkach Małych

Jednym z miejsc, w którym nie tylko możemy zapoznać się ze sposobami pieczenia chleba, czy ubijania masła jest Chlebowa Chata we wsi Górki Małe niedaleko Skoczowa. Powstała w 2005 roku. Przy ul Breńskiej 113, w adaptowanej starej chałupie, Państwo Marian i Jadwiga Dudysowie pokazują, jak piecze się prawdziwy chleb na zakwasie - resztkach ciasta pozostałych z poprzedniego wypieku, jak robi się (a właściwie jak robiło się) masło, czy twaróg.

Upiecz chleb, ubij masło...
Można tu uczestniczyć w różnego rodzaju prezentacjach. Najkrótsza z nich, trwająca około godziny to prezentacja którą można zatytułować „Od ziarenka do bochenka”. Obejmuje ona zapoznanie się z podstawowymi rodzajami zbóż i ich zastosowaniem, oglądanie maszyn używanych dawniej przy uprawie i obróbce ziarna oraz dwie prelekcje. Jedna mówi o tym, jak powstaje masło i twaróg i jakich sprzętów i przyrządów używano do tego celu. Druga prelekcja to omawianie sposobów pozyskiwania miodu, pokaz sprzętu pasiecznego i ciekawostki z życia pszczół.

Druga prezentacja trwająca około 2 godzin jest już nieco trudniejsza. Uczestnicy mogą spróbować młócenia cepami i mielenia zboża w żarnach, osiewają mąkę oraz sami pieką podpłomyki. Młocka i mielenie mąki to były naprawdę ciężkie pracę, a przecież kiedyś żarna obsługiwały przede wszystkim kobiety. Na koniec możemy skosztować upieczonych przez siebie podpłomyków z miejscowym masłem, miodem lub smalcem i popić kawą zbożową z pysznym „prawdziwym” mlekiem.

Prezentacja trzecia (trwająca około trzech godzin), to próba produkcji nabiału: oddzielanie śmietany od mleka, ubijanie masła i produkcja twarogu - zakończone degustacją gotowych produktów.

Chlebową chatę można zwiedzać codziennie, ale wszystkie prezentacje należy wcześniej uzgadniać telefonicznie. Zarówno w Górkach Małych jak i przylegających do nich Górkach Wielkich znajdziemy możliwość noclegu w gospodarstwach agroturystycznych, które oferują dodatkowe atrakcje - możliwość przejażdżki wozem konnym lub wierzchem, zwiedzanie stadniny, zajęcia sportowe, grill itp.

Atrakcje w okolicy
W Górkach Wielkich możemy zwiedzić XVI - wieczny, choć kilkakrotnie przebudowywany kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych. Posiada on wystrój i wyposażenie barokowo-klasycystyczne. Na sąsiadującym cmentarzu znajdują się między innymi groby Zofii Kossak i jej drugiego męża Zygmunta Szatkowskiego. Pisarka spędziła tu sporą część młodości w XVIII - wiecznym dworze zakupionym po I Wojnie Światowej przez jej ojca, Tadeusza Kossaka. Dwór spłonął w 1945 roku, ocalał tylko tzw. domek ogrodnika, w którym obecnie mieści się muzeum Zofii Kossak. Inicjatorem powstania muzeum i jego pierwszym kustoszem był mąż pisarki. Jest to jedyne muzeum poświęcone rodzinie Kossaków.

Przez wieś przepływa malownicza rzeka Brennica - można tu się kąpać, pewnie i łowić ryby. Wizyta w Chlebowej Chacie może być początkiem lub zakończeniem wycieczek górskich w paśmie Równicy lub Błatniej. W Górkach Wielkich znajduje się przyrodniczo-dydaktyczna ścieżka o nazwie „Góra Bucze” - składa się ona z 6 odcinków. Każdy z odcinków przedstawia charakterystycznie występujące tu rośliny i zwierzęta.

Spod przystanku PKS Górki Wielkie-Spółdzielnia prowadzą dwa szlaki turystyczne: zielony - na Zebrzydkę, potem znakami niebieskimi, a następnie czerwonymi na Błatnią. Przejdziemy go w 2 i 3/4 godziny, a w godzinę dojdziemy zielonym szlakiem do Skoczowa przez Harbutowice. W okolicy jest wiele innych szlaków turystycznych - Górki mogą być dla nich bazą wypadową.

Jednym z najciekawszych miejsc do zwiedzania w okolicy jest Jaskinia Pod Trzema Kopcami. Chodzi o trzy kopce rozgraniczające Księstwo Cieszyńskie od Państwa Bielskiego. W liczącej 260 metrów długości jaskini zamieszkuje ogromna liczba nietoperzy, m. in. gacki wielkouche Temperatura w głębi jaskini wynosi 6°C, a jej ściany pokrywają nacieki kalcytowe.