Muzea, skanseny, wystawy, galerie... U niejednego nazwy te budzą gęsią skórkę i nieprzyjemne wspomnienia z wycieczek klasowych. Jest jednak w Polsce miejsce, które utworzone z wielkiej miłości i pasji, które zachwyca swoim pięknem i starannością eksponowania zbiorów.
Mowa tutaj o skansenie, który znajduje się w samym centrum Kaszub, w miejscowości o wdzięcznej nazwie Wdzydze Kiszewskie.
Skansen pełen pasji
Pomysł zbierania przedmiotów narodził się w głowie Izydora Gulgowskiego, miejscowego nauczyciela w 1906 r., tuż po zakupie jednego z miejscowych domów. Pasja przypadła do gustu również jego żonie, Izydorze. Małżeństwo w szybkim czasie zaczęło powiększać zbiory umieszczając je w typowej kaszubskiej chacie. Do kolekcji tradycyjnych czepców, dołączyły także wyroby rękodzielnicze, malarstwo i meble. Im większe były zbiory, tym poważniejsze były pomysły Gulgowskich.
Ambitne plany pokrzyżowała jednak śmierć Izydora oraz późniejszy pożar chaty, w której kolekcjonowane były eksponaty. Mimo przeciwności losu, Teodora postanowiła kontynuować pasje męża. Dzięki jej staraniom odbudowano chatę, a na ziemię Gulgowskich zaczęto sprowadzać chaty z różnych zakątków Kaszub. W misję tworzenia pierwszego polskiego muzeum na wolnym powietrzu zaangażowało się wiele osób, które kontynuowało ją mimo śmierci Teodory Gulgowskiej.
Wsi spokojna...
Skansen we Wdzydzach urzeka pięknem krajobrazów oraz bogactwem zbiorów. Położony nad jeziorem Gołuń, wśród lasu, zachwyca symbiozą między naturą i działaniem człowieka. Mimo bliskości znanych i zatłoczonych w sezonie letnim kąpielisk, w Parku Etnograficznym panuje niczym nie zmącona cisza i spokój.
Całość kompleksu przypomina obszar jednej wsi, w której domy znajdują się w małych zbiorowiskach. Na terenie Parku istnieje 6 zakątków reprezentujących różne regiony Kaszub. Oprócz chat i zagród prostych chłopów, można znaleźć tam dworki oraz typowe dla regionu: kościół, młyny, szkołę i tartak.
Kaszuby na dotknięcie ręki
Park we Wdzydzach w niczym nie przypomina muzeów z bielonymi ścianami i eksponatami, które można jedynie oglądać. Wszystkie budynki zgromadzone na jego terenie są otwarte dla turystów. Każda chata, zagroda i dworek są w pełni urządzone i gotowe do aktywnego zwiedzania - wszędzie można wejść i poczuć się, jak prawdziwy Kaszub. Podobnie jest w kościele, w którym można usiąść i z odtwarzacza puścić nagranie typowej dla regionu mszy świętej. Duże wrażenie robi również kaszubska szkoła - miniaturowe krzesła, ośla ławka i nauczycielska katedra - dorośli mogą poczuć się jak dzieci, a dzieci... jak dorośli stając w miejscu nauczyciela i trzymając w ręku monstrualnych rozmiarów linijkę służącą niegdyś do karania niesfornych żaków. Opiekunowie sal, ubrani w typowe regionalne stroje, nauczą wszystkich chętnych melodii i słów wywieszonego w klasie „Abecadła Kaszubskiego”. W Parku nie ma mowy o nudzie i marazmie!
Zabawa, przygoda, ruchanka!
Po wyczerpującym zwiedzaniu czas na chwilę wytchnienia. Nauczeni kaszubskich przyśpiewek oraz zaznajomieni z miejscowymi zwyczajami, turyści rozpoczynają poszukiwania pamiątek. Na terenie skansenu znajduje się dobrze zaopatrzony sklep, w którym zafascynowani regionem turyści mogą kupić książki, widokówki oraz wyroby rękodzielnicze. Tuż obok znajduje się stoisko z osławionymi i budzącymi uśmiech na twarzach dorosłych „ruchankami”, czyli typowymi kaszubskimi racuszkami smażonymi na głębokim tłuszczu i posypanymi cukrem. Zdjęcie na tle wielkiego napisu z nazwą tego przysmaku jest jedną z obowiązkowych pamiątek z Kaszub!
Skansen pełen zabawy
Park Etnograficzny we Wdzydzach oprócz swych muzealnych i edukacyjnych funkcji jest również miejscem wielu wydarzeń rozrywkowo-kulturalnych. Na jego terenie odbywają się liczne festiwale folklorystyczne oraz festyny. Warto wspomnieć chociażby Jarmark Wdzydzki (podczas którego odbywają się kursy przyrządzania kaszubskich ruchanek) czy Święto Kartofla. Jadąc do Wdzydz bardzo często można trafić na różnego rodzaju pokazy zajęć rzemieślniczych i rękodzielniczych oraz koncerty muzyki folklorystycznej. To miejsce jest pełne zabawy!
Kaszubski eden
Do Wdzydz warto pojechać z kilku powodów. Przede wszystkim jest to miejsce, w którym powaga i senność typowych muzeów jest zupełnie nieobecna. Tutaj wszystkiego można dotknąć, o wszystko można zapytać i niemal wszystkiego, co związane z Kaszubami można się nauczyć. Dla zmęczonych hałasem i tempem życia mieszczuchów, skansen przypomina raj, tyle tylko, że w Kaszubskim wydaniu.
Na terenie Parku unosi się duch założycieli, którzy pochowani na wzniesieniu tuż za chatami, czuwają nad tym miejscem. Wszędzie czuć aurę pasji i miłości, dzięki którym to miejsce powstało i jest ciągle rozwijane. Warto również pamiętać, że właśnie we wdzydzkim Parku Etnograficznym można poznać życie i sztukę Kaszubów oraz uświadomić sobie, że Polska nie jest jednolita, lecz stanowi piękną mozaikę różnych tradycji i spuścizn ludzi o różnym pochodzeniu i kulturze regionalnej, co w czasach dyskusji o polskości jest niezwykle ważne.
Brak komentarzy. |