Jezioro Bajkał - Błękitne Oko Syberii

Morze Syberii
Bajkał - jezioro o wydłużonym półksiężycowym kształcie jest siódmym co do wielkości na świecie i drugim w Azji zbiornikiem wodnym. Rozciąga się na długości 636 kilometrów, w najszerszym miejscu ma 79 kilometrów szerokości. Jego wody stanowią 20% wszystkich słodkich wód na kuli ziemskiej. Według ostatnich badań jego głębokość wynosi 1642 metry, czyli o 40 metrów więcej niż najwyższy szczyt Sudetów - Śnieżka. Bajkał ma 25 milionów lat, co sprawia że jest najstarszym jeziorem na świecie. Trudno więc dziwić się, że posiadając tak niezwykłe walory przyrodnicze, z roku na rok, przybywa w te okolice co raz więcej turystów z Rosji oraz z zagranicy.

Endemiczne ciekawostki
W okolicach jeziora żyje ponad 2600 gatunków roślin i zwierząt, spośród których wiele należy do gatunków endemicznych, jak na przykład omul bajkalski. Oznacza to, że występują one tylko w obszarze jeziora bajkalskiego. Omul stał się przysmakiem miejscowych i przybywających turystów - jest sprzedawany prawie na każdej stacji kolei transsyberyjskiej, w pobliżu jeziora. Innym inteligentnym i przyjaznym człowiekowi zwierzęciem, występującym tylko w tym rejonie, jest słodkowodna foka - Nerpa. W kilku miejscach nad Bajkałem można obejrzeć te przemiłe zwierzęta w tak zwanych nerpinariach. Niestety ten zakątek Azji upodobały sobie również inne, mniej przyjemne dla człowieka zwierzęta - kleszcze. Przed wyjazdem, należy bezwzględnie zaszczepić się przed chorobami wywoływanymi przez te stworzenia, gdyż w rejonie bajkalskim, znajduje się ich największe skupienie na świecie.

Samochody po lodzie
Kontynentalny umiarkowany chłodny klimat Syberii sprawia, że położony wokół gór i na dużej głębokości Bajkał ma bardzo niskie temperatury wody. Pomimo, iż w letnie miesiące są w tej części Syberii bardzo ciepłe, to na powierzchni Bajkału temperatura sięga zaledwie 8-9 stopni, zaś przy brzegu podnosi się średnio do 15 stopni. Od jesieni do wiosny powierzchnia jeziora jest zamarznięta, a pokrywa lodu jest na tyle wytrzymała, że tafla jeziora przekształca się trasę dla samochodów, które poruszając się po jeziorze skracają sobie drogę.

Bajkał spełnia wtedy rolę ważnego szlaku komunikacyjnego, przez jezioro przejeżdżają samochody, autobusy, a w czasie wojny japońskiej zdarzyło się, że przejechały pociągi pancerne. Miejscowi skracając sobie drogę i jadąc po lodzie mogą zaoszczędzić kilkadziesiąt, a czasami nawet kilkaset kilometrów, stąd często rodziny mieszkające po obu stronach jeziora, wiosną mówią sobie - do zobaczenia za rok.

Buriaci
Rejon Bajkału zamieszkiwany jest przez wywodzącą się z Mongolii grupę etniczną zwaną Buriatami. Stanowią oni ok. 30% populacji okolic jeziora. Buriaci to naród liczący około 500 tysięcy osób, który w tych okolicach osiedlał się już w X wieku. Do wieku XIX prowadzili koczownicy tryb życia, przenosząc się z miejsca na miejsce, w poszukiwaniu pastwisk dla swoich zwierząt. Co ciekawe Buriaci wyznawali szamanizm, który ostatnio znów powraca do łask. Najważniejszym miejscem kultu jest wyspa Olchon, która zgodnie z wierzeniami Buriatów, stanowi siedzibę władcy dusz grzesznych i złych. Samo jezioro Bajkał ma również swojego ducha, gospodarza, który zsyłał sztormy, dawał powodzenie w połowach. Z kolei góry Sajan to odpowiednik raju - stamtąd, dzięki hojności bogów, schodziła zwierzyna. Wiele z tych miejsc jest do dzisiaj otaczane czcią. Wciąż składa się tam ofiary: monety, zboża lub słodycze. Duchy domagają się też, aby na świętą ziemię wylać trochę wódki lub mleka. W regionie zarejestrowanych jest kilka stowarzyszeń szamanów, a zapotrzebowanie na ich usługi, wśród mieszkańców wzrasta co roku.

Kolej Krugobajkalska
Jednym z najciekawszych sposobów na poznanie i podziwianie przyrody nadbajkalskiej jest przejażdżka koleją Krugobajkalską. Fragment kolej Transsyberyjskiej, okrążający południowo-wschodnią część Bajkału, wiedzie wzdłuż stromych i skalistych stoków górskich. Bardzo trudne warunki terenowe zmusiły radzieckich inżynierów do budowy licznych tuneli, mostów czy kamiennych galerii. Linia brzegowa wzdłuż trasy kolei jest bardzo urozmaicona. Można w niej wyodrębnić szerokie zatoki, wbijające się w głąb jeziora cyple, półwyspy z zatoczkami, które są dogodnymi miejscami do plażowania. Góry dochodzące do trasy kolejowej poprzecinane są głębokimi dolinami rzek, z których największa to Połowinnaja. Na trasie „Krugobajkałki” znajduje się kilka mniejszych osad letniskowych, w okolicach których można rozbić namiot.

Rejsy po Bajkale
Innym sposobem dotarcia do zakątków Bajkału są rejsy statkami. Pozwalają one dotrzeć do najbardziej niedostępnych, dzikich i nieznanych miejsc jeziora. Wybierając tę formę zwiedzania dajemy sobie możliwość wyjścia na zupełnie dziki, niedostępny drogą lądową brzeg. Wycieczki na puste plaże, ukryte wodospady, łowienie ryb i wreszcie pływanie w krystalicznie czystej wodzie to plusy tej formy odkrywania Bajkału. Dodatkową atrakcją będą z pewnością obiady przygotowywane przez miejscowego kucharza.

Jezioro Bajkał, otoczone górami i lasami to miejsce, które koniecznie trzeba zobaczyć. Widok na bezkres bajkalskich wód, bezgraniczne piękno natury, tego nie da się zapomnieć. Warto przejechać pół Azji, spędzić kilka dni w pociągu, aby zobaczyć ten cud natury.